กระบวนการสร้างความมั่นคงทางอาหารของชุมชนบ้านดอนหัน ตำบลดงใหญ่ อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม || วารสารภูพานสาส์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

กระบวนการสร้างความมั่นคงทางอาหารของชุมชนบ้านดอนหัน ตำบลดงใหญ่ อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม

ผู้แต่ง
ธนัชคม แก้วมีสี , ธีระพงษ์ มีไธสง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะศึกษาสถานะและกระบวนการสร้างความมั่นคงด้านอาหารในชุมชน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่ใช้เครื่องมือ คือ แบบสัมภาษณ์ สังเกต และสนทนากลุ่มเก็บข้อมูลจากกลุ่มเป้าหมายจำนวน 25 คน ในพื้นที่ชุมชนบ้านดอนหัน ตำบลดงใหญ่ อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม วิเคราะห์และนำเสนอขอมูลเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่า
สถานะความมั่นคงด้านอาหารในชุมชนบ้านดอนหันสัมพันธ์กับลักษณะทางภูมินิเวศวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมดี เนื่องจากหมู่บ้านมีพื้นที่ติดกับป่าโคกใหญ่และป่าดงใหญ่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ที่สุดในจังหวัดมหาสารคามที่สัมพันธ์กับการทำมาหากินตามฤดูกาล โดยช่วงหน้าฝนชาวบ้านใช้ภูมิปัญญาด้วยการหาจับสัตว์น้ำมาประกอบอาหาร ช่วงฤดูหนาว นิยมผลิตพืชผักทางการเกษตรทั้งบริโภคและจำหน่าย แต่ฤดูจะขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค ทำให้ชาวบ้านหาอาหารจากป่าทั้งสองแห่งมาบริโภคและจำหน่ายสร้างรายได้อีกทางหนึ่งด้วย กระบวนการสร้างความมั่นคงทางอาหาร ต้องสร้างกลไกผ่านกระบวนการ คือ 1) จัดตั้งคณะกรรมการดูแลจัดสรรทรัพยากรป่า 2) สร้างเครือข่ายชุมชนที่อาศัยอยู่บริเวณรอบพื้นที่ป่าทั้งสองแห่งให้มีบทบาทหน้าที่รับผิดงานร่วมกัน 3) สร้างกฎ กติการ่วมกันเพื่อลดต้นทุนการผลิตและสร้างความปลอดภัยและคุณภาพด้านอาหาร

คำสำคัญ

ความมั่นคงทางอาหาร, สถานะความมั่นคงทางอาหาร