"อีสาน" จากปรากฏการณ์อีสานร่วมสมัย || วารสารภูพานสาส์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

"อีสาน" จากปรากฏการณ์อีสานร่วมสมัย

ผู้แต่ง
ชานนท์ ไชยทองดี

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวน และทำความเข้าใจวาทกรรมอีสานภายใต้บริบทอีสานร่วมสมัย โดยใช้กรอบคิดของพัฒนา กิติอาษา ที่อธิบายอีสานในมิติใหม่ว่า อีสานใหม่ได้กลายเป็นส่วนสำคัญของเศรษฐกิจ การเมือง และสังคมวัฒนธรรม ของโลกยุคโลกาภิวัตน์อย่างเต็มตัว อีสานใหม่ไม่ใช่อีสานด้อยพัฒนา อีสานใหม่ไม่ใช่ดินแดนชายขอบ ล้าหลัง หรือ แห้งแล้งทุรกันดาร อีกต่อไป ดังนั้นบทความนี้จึงยกปรากฏการณ์อีสานร่วมสมัยจากสื่อและวรรณกรรมต่าง ๆ ที่มีเนื้อหาและนัยของความเป็นอีสาน โดยใช้การศึกษาเอกสารและรวบรวมปรากฏการณ์ทางสังคมร่วมสมัย เพื่อนำมาเป็นตัวบททางวัฒนธรรมในการวิเคราะห์ ซึ่งพบว่า ความเป็นอีสานจากปรากฏการณ์ร่วมสมัย ได้แสดงให้เห็นถึงการผลิตซ้ำอีสานในภาพของความโรแมนติก แต่กระนั้นก็ยังมีสื่อและวรรณกรรมจำนวนหนึ่งที่ทำหน้าที่เปรียบเสมือนกระบอกเสียงที่คอยสื่อสารกับสังคมว่าอีสานไม่ได้หยุดนิ่ง แต่กลับมีพลวัตภายใต้บริบททางสังคมที่มีความหลากหลายนอกจากนี้พลังของอัตลักษณ์อีสานได้ขับเคลื่อนและเคลื่อนย้ายมวลชนสู่พื้นที่ต่าง ๆ จากการที่ทีมฟุตบอลตัวแทนภาคอีสานได้เข้าร่วมการแข่งขันฟุตบอลในระดับสูงสุดของประเทศ

คำสำคัญ

อีสาน, อีสานร่วมสมัย, กลจักรของแรงปรารถนา