รูปแบบการรักษาอัตราลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่สอดคล้องกับการจัดการการท่องเที่ยวชุมชน : กรณีศึกษาชุมชนพิมาน อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม

ผู้แต่ง
พรหมภัสสร ชุณหบุญญทิพย์ และ ดุษฎี ช่วยสุข

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ค้นหาและศึกษาอัตราลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชุมชนพิมาน อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม 2) เพื่อศึกษาข้อเสนอแนะรูปแบบการรักษาอัตราลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่สอดคล้องกับการจัดการ การท่องเที่ยวชุมชนพิมาน อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลหลักในการวิจัยในครั้งนี้ แบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่  1) ผู้นำองค์กรชุมชน อบต.พิมาน 2) ผู้นำชุมชนพิมาน  3) ชาวบ้านพิมาน และ 4) กลุ่มตัวอย่างที่เป็นเยาวชนชุมชนพิมาน รวมผู้ให้ข้อมูลหลักในการศึกษาวิจัยทั้งสิ้น 62 คน โดยการใช้แนวคำถามในการวิจัย ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวิจัยด้วยการหาค่าความเที่ยวตรงโดยการให้ผู้เชี่ยวชาญพิจารณาในภาพรวมด้านเนื้อหา ภาษาและความครอบคลุม และเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการการสังเกตแบบมีส่วนร่วม ร่วมกับการสัมภาษณ์ เชิงลึก การสนทนากลุ่ม และการบันทึกข้อมูลภาคสนาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการแบบสามเส้า และการวิเคราะห์เนื้อหา แล้วนำเสนอข้อมูลในรูปแบบการเขียนบรรยายผลและข้อค้นพบที่ได้จากการวิจัย

            ผลการศึกษาพบว่า 1) อัตราลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชุมชนพิมานมีการสืบทอดมาจากบ้านนาขาม เมืองมหาชัย สปป. ลาว ในเรื่องเกี่ยวกับความเชื่อและการนับถือสิ่งลี้ลับ ความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตตั้งแต่แรกเกิดจนถึงการตาย อัตราลักษณ์การแต่งกายที่ปัจจุบันได้พัฒนาเป็นลายผ้าของบ้านพิมานเอง อัตราลักษณ์ทัศนศิลป์ปรากฏภาพวาดฮูปแต้มเป็นพุทธประวัติของพระพุทธเจ้าในศาลาการเปรียญวัดศรีชมชื่น เป็นฝีมือของช่างที่อพยพมาจากบ้านนาขาม และในด้านภาษาและการสื่อสาร พบว่าภาษาที่ใช้ในการสื่อสารของชาวพิมาน คือ ภาษาภูไทกะเลิงที่มีสำเนียงการพูดที่ผสมผสานกันระหว่างภาษาไทญ้อของชาวสกลนครและภาษาอีสาน ซึ่งจะแตกต่างจากภาษาภูไทในแถบอำเภอเรณูนคร 2) ข้อเสนอแนะรูปแบบการรักษาอัตราลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่สอดคล้องกับการจัดการการท่องเที่ยวชุมชนเป็นรูปแบบการท่องเที่ยวที่สอดคล้องกับอัตราลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชุมชนพิมานที่ชุมชนได้สร้างไว้ ได้แก่ การจัดกิจกรรมการท่องเที่ยว โดยแบ่งออกเป็น โปรแกรมการท่องเที่ยวหนึ่งวันในพิมานชุมชน และโปรแกรมเที่ยวพิมานสามวันสองคืน ซึ่งกิจกรรมเหล่านี้ทำให้ได้รู้จักวิถีชีวิตชาวพิมาน โดยกิจกรรมการท่องเที่ยวนี้จะมีคนในชุมชนเป็นผู้ดำเนินการในทุกขั้นตอน

คำสำคัญ

การรักษาอัตราลักษณ์ ; วัฒนธรรมภูไท ; การท่องเที่ยวชุมชน; ชุมชนพิมาน ; จังหวัดนครพนม